Antroposofie en de droom

Christoph Gassmann, 2004

Rudolf Steiner

In de antroposofie, opgericht door Rudolf Steiner (1861-1925), speelt de droom een belangrijke rol. De spirituele beweging, significant binnen en buiten Duits sprekende gebieden, ziet zichzelf als een weg van kennis die zich richt om het spirituele in de mensheid naar het spirituele in de kosmos te leiden. Om de geest van de mens en de relatie hiervan tot de kosmos beter te begrijpen, biedt een inzicht in dromen een mogelijkheid.

In essentie onderscheiden antroposofen de drager van emoties, wat de elementen of symbolen van dromen verschaft, en de dramatist die deze elementen verbindt en arrangeert. Om een droom beter te begrijpen, onderzoeken ze het handelinsverloop en de sfeer hierdoor wordt gecreeerd, om de dramaturgie te erkennen en niet bij de duiding van losstaande symbolen te blijven steken. Dromen kunnen een verwerking van de voorgaande dag zijn, maar ook verleden inkarnaties voor stellen. Bovendien kunnen ze gebeurtenissen weerspiegelen die in diepe slaap en onbewust zijn onstaan. Uit deze inhouden onstaan nieuwe motieven, die het toekomstige leven van de dromer beinvloeden.

Antroposofen zien de droom als een chaotische tegenhanger van de etherische en de astrale wereld. De laatste werd door Rudolf Steiner onder andere als een subjectieve wereld beschreven, waarin de dromer innerlijke toestanden als lust, wensen en fantasieen als Goetheanum uiterlijke wezens en gebeurtenissen tegenkomt. Er is een verheldering van het droombewustzijn door spirituele en occulte scholing nodig, om als brug naar de werelden te kunnen dienen. De antroposofie heeft dit gemeen met de theosofie, waaruit het is voortgekomen, en met andere orientaalse systemen die occulte praktijken hebben behouden. Ze is daarmee ook een duidelijke voorloper van de luciditeits-training, zoals die tegenwoordig op moderne gedemystificeerde wijze wordt gepropageerd. Het lijkt me belangrijk dat de antroposifische droomtheorieen niet alleen door antroposofen worden bestudeerd, maar door al diegenen die zijn geinteresseerd in dromen, aangezien daarin overwegingen en kennis gevonden kunnen worden worden die de discussie over dromen kunnen verrijken.

Christoph Gassmann, Horgen, Switzerland

Foto's:
- Rudolf Steiner, de oprichter van de antroposofie.
- Het eerste Goetheanum in Dornach, Switzerland. Het was het eerste centrum van de Antroposofische Societeit.

Literatuur:
- Johannes W. Schneider: Träume besser verstehen (Verlag Freies Geistleben, Stuttgart 1999)
- Rudolf Steiner: Über den Traum (Zusammengestellt von Herbert Senft, Verlag die Pforte 1997)